Misja firmy jako element zarządzania strategicznego
Zarządzanie strategiczne, a także operacyjne, wymaga ciągłego podejmowania decyzji. Decyzje, by mogły wytrzymać próbę czasu i prowadzić do rozwoju organizacji, muszą być podejmowane w sposób logiczny, a nie arbitralny. W tradycyjnym ujęciu każdy cykl zarządzania zaczynać się winien od określenia misji przedsiębiorstwa i na tej podstawie jego celów. W kolejnych etapach następuje analiza strategiczna i wybór strategii oraz jej wdrożenie. Jest to schemat odpowiadający sytuacji, w której określono już kierunki działań strategicznych. Poprawna sekwencja to analiza strategiczna, jako etap pierwszy procesu zarządzania strategicznego, określenie strategii, a dalej określenie misji przedsiębiorstwa i celów-środków.
Opracowanie misji ma szczególne znaczenie ze względu na fakt, że sukces organizacji zależy od stopnia realizacji zadeklarowanych celów działalności oraz umiejętnego różnicowania produktu. Misja zapewnia właściwą realizację kluczowych założeń strategii firmy.
W literaturze przedmiotu odnaleźć można wiele różnych definicji misji przedsiębiorstwa. Według B. Wawrzyniaka misja jest przedmiotem aspiracji przedsiębiorstwa, czyli trwałych dążeń wyznaczających zakres jego społecznej działalności. Jest zatem generalnym uzasadnieniem racji istnienia i rozwoju organizacji. Określa główne wartości dla których organizacja została powołana, bądź które realizuje przez swoją działalność. Ważną funkcją przypisywaną misji jest ukierunkowanie przyszłego działania . Dla J.A.F. Stonera i C. Wankela misja jest szczególnym powodem istnienia organizacji wyróżniającym się od wszystkich innych.
Określa nadzwyczajną rolę jaką spełnia przedsiębiorstwo na rzecz otoczenia, będąc źródłem jego przewagi konkurencyjnej. Z definicji tych wynika, iż misja jest swego rodzaju najbardziej ogólnym celem syntetyzującym całość działań w firmie, co oznacza, że w przeciwieństwie do celów strategicznych misja może być tylko jedna. Ma ona charakter trwały, rzadko ulega zmianom. Jako najstabilniejszy zestaw przekonań i wartości wyznawanych przez przedsiębiorstwo wyznacza kierunki działań na długi okres czasu.
Zdaniem E. Duliniec na treść misji przedsiębiorstwa mają wpływ takie czynniki, jak: jego dotychczasowy rozwój, doświadczenie i atuty konkurencyjne, polityka kierownictwa i właścicieli, wielkość i struktura zasobów, wreszcie – charakterystyka i tendencje zmian jego otoczenia.
Według A. Campbella misja firmy winna zawierać cztery następujące elementy:
- cel – to, co jest powodem istnienia firmy,
- strategię – pozycję konkurencyjną i wyróżniający firmę profesjonalizm,
- wartości – czyli to, w co firma wierzy,
- normy i postawy – które są fundamentem wyróżniającego firmę profesjonalizmu i przyjętego przez nią systemu wartości.
Każde przedsiębiorstwo działa w określonym otoczeniu i na rzecz tego otoczenia, zaspokajając potrzeby konkretnych odbiorców. Każde przedsiębiorstwo, realizuje dążenia menedżerów, właścicieli, pracowników oraz jak wspomniano dążenia otoczenia (dążenia społeczne). Zaspokajanie potrzeb otoczenia stanowi konieczny warunek istnienia firmy, zatem uzasadnia jej byt. W systemie: cele różnych grup – cel generalny firmy – cele-środki, misja firmy plasuje się jako jedno z dążeń determinujących cel generalny firmy . Misja firmy nie powinna obejmować kierunkowej strategii, jak to proponują niektórzy autorzy. Określenie misji stanowi jeden z etapów procesu zarządzania strategicznego, w trakcie którego zostaną określone cele-środki (cele-sposoby), czyli strategie działania firmy.
Misja określa zakres działania przedsiębiorstwa i kształtuje image firmy w otoczeniu, co jest niezwykle istotne dla powodzenia realizacji danej strategii rozwoju . Istnienie formalnie wyrażonej misji czyni bardziej prawdopodobnym sukces przedsiębiorstwa.
misja może przybierać trzy zasadnicze formy, różniące się nastawieniem do historii i przyszłości organizacji:
- Misja podtrzymująca (stabilizująca) nie posiada wizji i odwołuje się tylko do tożsamości, której profil został ukształtowany w historycznym procesie rozwoju firmy i jej dotychczasowych sukcesach. Dotyczy firm dużych, o sporych tradycjach i osiągnięciach, które mogą sobie pozwolić na stwierdzenie: „byliśmy, jesteśmy, będziemy”.
- Misja typu wizja rozwojowa zawiera zarówno tożsamość jak i wizję. Deklaruje podtrzymanie ważnych atutów przedsiębiorstwa, zapowiadając jednocześnie wprowadzenie zmian modyfikujących dotychczasowe obszary bądź sposoby działania.
- Misja typu wizja przełomu, budowana jest wyłącznie na bazie wizji rozwoju. Oznacza zerwanie z przeszłością i radykalne odcięcie się od dotychczasowej strategii rozwoju.
| Poprzedni artykuł: | Wniosek kredytowy i udzielenie kredytu w banku X |
| Następny artykuł: | Rekrutacja i źródła pozyskiwania pracowników |