Rodzaje gwarancji bankowych
banki, bankowość, zabezpieczenia kredytu, kredyty,
Gwarancje bankowe mogą zabezpieczać wykonanie różnego rodzaju zobowiązań. W praktyce większość gwarancji dotyczy zobowiązań wynikających z kontraktów handlowych krajowych lub zagranicznych oraz zobowiązań wobec przedsiębiorstw i instytucji świadczących usługi związane z handlem.
Tego typu gwarancje można podzielić na trzy grupy:
1. gwarancje płatnicze
2. gwarancje kontraktowe
3. gwarancje celne
1. Gwarancje płatnicze zabezpieczają wykonanie zobowiązań kupującego (importera). Wypłata dokonywana jest przez bank gwarantujący w terminach przewidzianych w kontrakcie lub gdy beneficjent złoży roszczenie wypłaty wraz z oświadczeniem, że dokonał dostawy towaru zgodnie z warunkami kontraktu i nie otrzymał za nie zapłaty w przewidzianym terminie ani od kupującego, ani z żadnego innego źródła.
Spośród gwarancji płatniczych można wyróżnić:
1) gwarancję zabezpieczającą terminową spłatę kredytu bankowego (pożyczki), stosowaną w przypadku, gdy klient banku zawarł umowę z innym bankiem w sprawie udzielenia mu kredytu na finansowanie określonej działalności gospodarczej. Jest więc zabezpieczeniem spłaty kredytu i odsetek w terminie oraz innych kosztów kredytowania przewidzianych w umowie kredytowej. Gwarancja ta może zawierać postanowienie, że każda spłata rat kredytowych:
- obniża odpowiedzialność banku gwaranta o spłaconą kwotę
- obniża odpowiedzialność banku gwaranta proporcjonalnie do dokonanej spłaty
Można również zastrzec, że gwarancja nie będzie ważna w stosunku do jakichkolwiek zmian umowy kredytu, względnie, że każda zmiana ma być przedstawiona bankowi gwarantowi do zaakceptowania.
Bank – gwarant wykonuje zobowiązanie z gwarancji wówczas, gdy kredytobiorca nie spłaci kredytu, a bank - kredytodawca zgłosił swoje roszczenie o zapłatę.
2) gwarancję zabezpieczającą spłatę kredytu kupieckiego, zaciągniętego na finansowanie dostaw towarów lub usług w terminach i sposób przewidziany w kontrakcie czy innego rodzaju umowach. W tego rodzaju gwarancji znajdują się informacje dotyczące umowy, wskazane są strony umowy, data jej zawarcia, kwota, warunki płatności oraz warunki dostawy towaru. Może również zawierać klauzulę nakazującą udokumentowanie bankowi faktu niewykonania przez zleceniodawcę umowy zawartej z beneficjentem. Przeważnie wystawiona jest przed rozpoczęciem dostaw i nabiera charakter zobowiązań obligatoryjnych z chwilą udokumentowania realizacji kredytowych dostaw i terminu spłaty kredytu.
3) gwarancję spłat rat leasingowych będącą zabezpieczeniem terminowej spłaty rat leasingowych przez leasingobiorcę. Beneficjentem jest tutaj leasingodawca, który jeśli korzysta z kredytu bankowego, może dokonać cesji praw z gwarancji wraz z zabezpieczonymi nią wierzytelnościami na rzecz banku – kredytodawcy. Kwota ogólna gwarancji może być udzielona w wysokości całej kwoty leasingowej, z tym, że gwarancja taka zawiera klauzulę, zgodnie z którą każda spłata raty leasingowej zmniejsza zobowiązanie banku.
Może też być udzielona na mniejszą kwotę, np. 2-3 rat leasingowych, płatna tylko z tytułu roszczeń w ramach gwarancji w przypadku, jeżeli leasingobiorca sam nie dokonał spłaty danej raty w terminie i zmniejsza się tylko o kwoty płatne w jej ramach. W gwarancji można również zastrzec, iż nie będzie ona ważna w stosunku do jakichkolwiek zmian umowy leasingu, względnie, iż zmiana taka musi być przedstawiona gwarantowi do zaakceptowania. Z kolei wypłata z tytułu udzielonej gwarancji może być uzależniona od udokumentowania bankowi, że zleceniodawca nie spłacił w terminie raty leasingowej.
4) gwarancję zabezpieczającą otwarcie akredytywy importowej, która jest pisemnym zobowiązaniem banku – gwaranta do zapłaty beneficjentowi oznaczonej w gwarancji kwoty, w przypadku, gdyby zleceniodawca nie przekazał pokrycia za dokonane wypłaty przez bank, który otworzył akredytywę. Udzielana jest na zlecenie podmiotu, który zlecił innemu bankowi otworzenie akredytywy dokumentowej, importowej krytej z dołu. Beneficjentem jest tutaj bank, który otworzył bądź otworzy akredytywę dokumentową importową.
Bank udzielający gwarancji może zażądać przedstawienia informacji dotyczących akredytywy. Mogą one dotyczyć daty otwarcia akredytywy, rodzaju akredytywy, nazwy zleceniodawcy i beneficjenta, kwoty, waluty i terminu ważności akredytywy. Oprócz tego treść gwarancji powinna zawierać oznaczenie przedmiotu gwarancji, kwotę i termin jej obowiązywania oraz zastrzeżenie, że jest ona nieprzenośna.
Posiadanie takiej gwarancji wpływa na zmniejszenie kosztu produkcji danego towaru, gdyż cesja wynikających z niej praw na rzecz banku finansującego tę produkcję wpływa na obniżenie kosztów tego finansowania. Dla kupującego takie zabezpieczenie jest korzystne, gdyż koszt gwarancji bankowej jest zazwyczaj niższy niż przy innych zabezpieczeniach. W miarę otwierania akredytyw gwarancja ta zmniejsza się, a po całkowitym wykonaniu zobowiązań wygasa.
| Poprzedni artykuł: | Cena w przedsiębiorstwie non profit |
| Następny artykuł: | Bankowe gwarancje kontraktowe |