Otoczenie dalsze czyli jak makroekonomia w działalności firmy
firma, przedsiębiorstwo, ekonomia, makroekonomia, gospodarka, inflacja, polityka, finanse, pieniądz, strategia, wartość, korzyści, inwestycje, kapitał, płynność, recesja, budżet państwa, bank centralny, NBP, podatki, stopa procentowa, kredyty, ulgi podatkowe, cło, konkurencja, import, towary, produkt, ryzyko, waluty, kapitał, długi, zobowiązania, odsetki, rata kredytowa, wydatki, koszty, bankructwo, upadłość, kredyty dla firm, kredyt kupiecki,
W otoczeniu dalszym znaczenie mają uwarunkowania makroekonomiczne związane z sytuacją gospodarczą kraju, oddziaływaniem państwa na procesy gospodarcze, systemem politycznym i prawnym, stosunkami gospodarczymi z zagranicą itp. Dysponowanie przez przedsiębiorstwo trafnymi informacjami prognozami dotyczącymi przewidywanych zmian w tych dziedzinach pozwala na odpowiednio wczesne dokonanie korekt w realizacji strategii finansowej. Z kolei brak reakcji na zmiany uwarunkowań makroekonomicznych może doprowadzić do obniżenia zysków, a nawet do sytuacji kryzysowej.
Tak więc, uwarunkowania makroekonomiczne mają znaczący wpływ na decyzje finansowe, a w szczególności na:
- inflacja
- polityka przemysłowa państwa
- polityka pieniężna państwa
- polityka budżetowa państwa
- komunikacja gospodarcza
- sytuacja polityczna
Inflacja jest jedną z cech charakteryzujących współczesny rozwój gospodarczy niemal wszystkich krajów świata. Trzeba pamiętać że o ile niski poziom daje się łatwo kontrolować, to w sytuacji gdy jest ona wysoka przedsiębiorstwo powinno przyjąć określoną strategię postępowania, która zapobiegałaby spadkowi jej realnej wartości rynkowej. W inflacji dostrzegać należy również korzyści. Uważnie należy obserwować zróżnicowanie ruchu cen surowców, materiałów, nośników energii, jak i wytwarzanych przez przedsiębiorstwo produktów w relacji do poziomu inflacji. Szybkie reagowanie na wszelkie zmiany przynieść mogą przedsiębiorstwu wymierne korzyści.
Inną cechą rozwoju w warunkach gospodarki rynkowej jest jego cykliczność, co przejawia się w występowaniu okresów ożywienia gospodarczego. Okres ożywienia gospodarczego stanowi okazję do umocnienia pozycji rynkowej przedsiębiorstwa, o ile zostaną podjęte trafne decyzje.
Chodzi tutaj zarówno o decyzje inwestycyjne, jak i o decyzje dotyczące sposobów pozyskania kapitału na ich finansowanie. Natomiast w okresie recesji większą uwagę należy poświęcić utrzymaniu płynności bieżącej.
Polityka budżetowa, pieniężna oraz interwencjonizm stanowią elementy składowe polityki ekonomicznej państwa. Ich celem jest dążenie do wywoływania określonych skutków gospodarczych o wymiarze makroekonomicznym.
Polityka budżetowa państwa realizowana jest przez rząd. Zarządzając finansami przedsiębiorstwa należy doskonale znać obowiązujący system podatkowy, jak również bacznie obserwować jego przewidywane zmiany. Na tej podstawie wypracowana powinna być określona strategia podatkowa przedsiębiorstwa, uwzględniająca zróżnicowanie form opodatkowania, możliwości otrzymania ulg podatkowych, zasady rozliczenia i terminy płatności podatków i sankcje podatkowe.
Polityka pieniężna państwa realizowana jest za pośrednictwem banku centralnego (Narodowego Banku Polskiego) i polega na regulowaniu podaży i ceny pieniądza kredytowego.
Na sytuację finansową przedsiębiorstwa wywiera wpływ przede wszystkim znajomość podstawowych stóp procentowych. Przedsiębiorstwo powinno uwzględnić fakt zmienności stóp procentowych w prowadzonej polityce kredytowej, zwłaszcza w odniesieniu do kredytów krótkoterminowych. Nie bez znaczenia jest możliwość lokowania czasowo środków pieniężnych w bony i obligacje skarbowe, a także udział w operacjach dyskontowania weksli.
Interwencjonizm państwowy realizowany jest przy zastosowaniu różnorodnych instrumentów finansowych. Najważniejszym z nich jest system ulg podatkowych a także ulgi w podatku dochodowym związane z realizacją określonych zadań inwestycyjnych. Możliwości wykorzystania systemu ulg podatkowych uwzględnia strategia podatkowa przedsiębiorstwa.
Drugim bardzo ważnym obszarem oddziaływania interwencjonalizmu państwowego jest polityka celna państwa oraz system opłat wyrównawczych. Dotyczy to przede wszystkim przedsiębiorstw powiązanych z rynkami międzynarodowymi, jak i przedsiębiorstw działających w dziedzinach szczególnie podatnych na konkurencję zagraniczna i na niebezpieczeństwo napływu produktów pochodzenia zagranicznego. Przejawem interwencjonalizmu państwowego jest także system kontyngentów limitujących dostawy towarów zagranicznych. Dla przedsiębiorstw produkujących na eksport ważne mogą być ustalenia umów międzynarodowych, określających zakres dostępności niektórych towarów na rynki światowe.
Oddziaływanie otoczenia politycznego na sytuację finansową przedsiębiorstwa ma charakter pośredni. Zmiany polityczne na ogół wpływają na zmianę priorytetów ekonomicznych, a w rezultacie na politykę ekonomiczną państwa. Zmienia się układ powiązań na rynku finansowym, prowadzi do reformy systemu opodatkowania, znajduje odzwierciedlenie w poziomie inflacji.
Wpływ otoczenia i instytucji na finansowanie przedsiębiorstwa sprawia, że podejmowanie decyzji finansowych jest ryzykiem, które oznacz, że nie można przewidzieć z całkowita pewnością przyszłych warunków gospodarowania. Natomiast znany nam jest rozkład prawdopodobieństwa wystąpienia tych warunków. W rezultacie faktyczne korzyści finansowe mogą okazać się mniejsze od przewidywanych.
Uwarunkowania zewnętrzne można podzielić na następujące rodzaje ryzyka:
- ryzyko inflacji
- ryzyko stopy procentowej
- ryzyko polityczne
- ryzyko rynkowe
- ryzyko walutowe
Oprócz wymienionych rodzajów pojawia się również ryzyko finansowe i łączy się z określonym uzależnieniem przedsiębiorstwa od dawców kapitałów (pojawia się problem terminowego regulowania zobowiązań, jak spłata odsetek i rat kredytu oraz potrzeba synchronizowania wpływów pieniężnych z wydatkami). Wśród rodzajów ryzyka pojawia się również ryzyko upadłościowe, które związane jest z niebezpieczeństwem bankructwa kontrahentów, w stosunku do których przedsiębiorstwo jest wierzycielem. Ograniczeniu tego ryzyka sprzyja rozsądna polityka udzielenia kredytów kupieckich, zakładając umiarkowaną ich dywersyfikację i bieżącą kontrolę regulowania należności oraz ocenę solidności płatniczej przyszłych kredytobiorców.
| Poprzedni artykuł: | Środki własne i obce w finansowaniu firmy cz. 2 |
| Następny artykuł: | Związki przedsiębiorstwa z bankiem |