Kierunki przemian rynków papierów wartościowych na przykładzie Nasdaq

Napisane 04.10.2020 przez BiznesPlan.me

To Cię zainteresuje: Jak złoto stało się walutą cz. 3

Rozwój nowych technologii i komunikacji zaspokoiło apetyt społeczeństwa na natychmiastową informacje. Inwestorzy coraz częściej korzystają z internetu jako wyłącznego źródła informacji giełdowych. Granice krajów przestają mieć znaczenie, wykształca się nowa klasa inwestorów mających bezpośrednie i natychmiastowe łącze z rynkiem. Tradycyjne giełdy muszą radykalnie zmienić swoją strukturę i sposób funkcjonowania albo przestaną istnieć. Nasdaq niewątpliwie jest liderem zmian, część z nich sam zapoczątkował i przeprowadził, inne są naturalnym następstwem rozwoju technologicznego. Nowy strategiczny plan którego celem jest globalna integracja giełd papierów wartościowych w jedną platformę pod nadzorem Nasdaq, który według mnie ma duże szanse powodzenia, wyznacza nowy rozdział w dziedzinie rynków kapitałowych. Najważniejsze kierunki przemian na przykładzie Nasdaq to:

Globalizacja (InterNasdaq)

Jest to główny punkt strategii rozwoju Nasdaq. Przewiduje on stworzenie jednego, globalnego rynku papierów wartościowych, do którego wszyscy zainteresowani będą mieli dostęp z każdego miejsca na ziemi. Nie ulega wątpliwości, że rynek papierów wartościowych przyszłości nie może być ograniczony przeżytkiem, jakim są granice państw. Handel międzynarodowy (cross-trading) jest, w opinii zarządu Nasdaq, przyszłością rynków kapitałowych. Przepływ kapitału zostanie znacznie ułatwiony, teoretycznie nie powinno być żadnych barier ograniczających swobodę wyboru rynku docelowego dla inwestycji.

Ponieważ stworzenie takiego rynku od podstaw nie jest możliwe, Nasdaq zdecydował, że drogą osiągnięcia tego celu jest stopniowa konsolidacja Nasdaq z krajowymi i międzynarodowymi giełdami papierów wartościowych. Rozwój technologii sprawia, że plany takie nawet w chwili obecnej są możliwe do spełnienia. Jako przykład mogę podać ambitny projekt korporacji MicroSun Systems Software, spółki zależnej od MicroSun, lidera w dziedzinie nowoczesnych metod programowania, który dotyczy wykorzystania technologii łączy satelitarnych umożliwiających w stu procentach bezpieczne (główne założenie i wymóg dalszej implementacji) składanie zleceń jednej z ECN, telefonicznie lub za pośrednictwem WAP’u, bez jakiegokolwiek udziału człowieka.

Konsolidacja (Nasdaq-Europe, Nasdaq-Japan)

Z globalizacją rynku papierów wartościowych powiązane są plany konsolidacyjne Nasdaq. Pierwsze kroki w tym kierunku podjęto w 1998 roku, kiedy nawiązano ścisłą współprace z London Stock Exchange. Nie była to oczywiście pełna konsolidacja, jednak sukces tego przedsięwzięcia przekonał wszystkich, że rynki giełdowe czeka taka właśnie przyszłość.

Następnym krokiem było uruchomienie 19 maja 2000 roku Nasdaq-Japan, powstałego jako część Osaka Securities Exchange. Pierwszego dnia zadebiutowało 8 spółek, na koniec 2000 roku na giełdzie notowanych było 89 walorów, nieco poniżej założonych 120 spółek. Rynek ten jednak przyjął się wśród inwestorów japońskich, głównie dzięki możliwościom inwestycji na rynku amerykańskim. Nasdaq-Japan oferuje im natychmiastowy i, co ważniejsze, tani dostęp do rynku amerykańskiego. Ocenia się, że za pośrednictwem Nasdaq-Japan z Japonii do Stanów Zjednoczonych przepłynęło około 20 miliardów dolarów, co dla tak młodej giełdy jest wynikiem rewelacyjnym.

Niemal równocześnie z powstaniem Nasdaq-Japan podjęto próby konsolidacyjne w Europie – w tym celu powołano Nasdaq-Europe. W maju 2000 ogłoszono projekt nowej utworzenia nowej platformy giełdowej wspólnie z London Stock Exchange i Deutsche Boerse (udziały rozkładały się następująco: 50% Nasdaq, 50% połączone LSE i DB), nazwanej roboczo iX. Niestety, różnica zdań partnerów na temat tego przedsięwzięcia spowodowała, że dość szybko, praktycznie w grudniu 2000 roku, zaprzestano wszelkich prac nad iX i rozwiązano porozumienie. W międzyczasie na rynku europejskim rozwinęło się kilka ośrodków handlu elektronicznego, do najważniejszych należały Neuer Markt, z siedzibą we Frankfurcie i TradePoint, platforma powiązana kapitałowo z London Stock Exchange (utworzona przez spółkę Tradepoint, która jest odpowiednikiem ECN dla tej giełdy).

Kolejnym krokiem na drodze konsolidacji rynków giełdowych przez Nasdaq było przejęcie 27 marca 2001 roku większości udziałów w Easdaq, pan-europejskiej giełdzie z siedzibą w Belgii. Ponieważ rozmowy z pozostałymi giełdami w Europie nie są zbyt udane, Nasdaq prawdopodobnie skoncentruje się na stworzeniu nowej platformy opartej wyłącznie na Easdaq, którą następnie rozwinie i wypromuje.

Studiując materiały na temat planów konsolidacyjnych Nasdaq w Europie doszedłem do ciekawej – jak sądzę - obserwacji. Wydaje się, że coraz więcej giełd europejskich z niechęcią podchodzi do planów nawiązywania bliższej współpracy z Nasdaq. Nie wiem, czy bierze się to z ksenofobicznej niechęci przed dopuszczeniem amerykańskiego kapitału w struktury własnościowe giełd europejskich, czy też powody tego są o wiele bardziej skomplikowane i dotyczą obaw przed wizją stworzenia pan-europejskiego rynku w jakiś sposób podległego rynkowi amerykańskiemu. Nie mówię o podległości strukturalnej, ale raczej kapitałowej. Rządy europejskie mogą się obawiać, że inwestorzy, jeżeli będą mieli taką możliwość a sytuacja będzie temu sprzyjać, mogą decydować się na inwestowanie poza Unią Europejską)

Prywatyzacja

Następnym tematem który chciałbym poruszyć w kwestii przemian czekających rynki papierów wartościowych w XXI wieku jest kwestia własności. Giełdy państwowe nie powinny praktycznie istnieć, jest to zdecydowanie najmniej efektywna forma zarządzania, usprawiedliwiona wyłącznie przy tworzeniu fundamentów rynku kapitałowego. Stary model giełd opartych na własności wzajemnej (mutual owned) także przestaje się sprawdzać w dobie internetu – po prostu nie ma czasu na podejmowanie decyzji długą drogą głosowania. Giełdy stoją w obliczu tak fundamentalnych zmian, że potrzebują silnego, zcentralizowanego zarządu. Są to powody poważnej restrukturyzacji NASD przeprowadzonej w 1999 roku i oddzielenia od niej (co nastąpiło wcześniej - w 1998 roku) rynku Nasdaq, który dzięki temu stał się bardziej elastyczny w kwestii wprowadzanych zmian strukturalnych.

Nasdaq nie jest jedynym rynkiem który w prywatyzacji widzi szansę rozwoju. London Stock Exchange i Deutsche Boerse z giełd europejskich, oraz Chichago Mercantile Exchnage z giełd amerykańskich to niektóre z rynków giełdowych które również przegłosowały własną prywatyzację.

Demokratyzacja

Ostatnią kwestią związaną z rozwojem rynków giełdowych w przyszłości, jest sprawa ich upowszechnienia. Co przez to rozumiem? Chodzi o dotarcie do wszystkich potencjalnych inwestorów i umożliwienie im handlu na giełdzie. Dopiero rozwój internetu i telekomunikacji umożliwił to w praktyce. Teoretycznie bowiem, nic nie stało na przeszkodzie aby inwestor z Azji kupował i sprzedawał akcje na giełdzie w Nowym Jorku. Jednak ze względu na koszty obsługi takiej transakcji oraz opóźnienie w czasie, mijało się to z celem. Internet zapewnił natychmiastowy dostęp do informacji u źródła oraz stał się tanim środkiem komunikacji – zostały spełnione dwa podstawowe warunki niezbędne do efektywnego handlu na giełdzie. Również, bardzo ważne dla upowszechnienia rynku papierów giełdowych jest zwiększenie jego przejrzystości oraz zakresu dostępnych informacji giełdowych.

Poprzedni artykuł:	Cele i kontrola w controllingu operacyjnym
Następny artykuł:	Zarządzanie i planowanie marketingowe