Karty płatnicze
banki, karty kredytowe, karty bankomatowe, karty płatnicze, finanse, biznes, ubezpieczenia, podróże,
Do polskiego systemu rozliczeniowego instytucjonalnie wprowadzono karty płatnicze w 1993 r. Za sprawą Zarządzenia Prezesa NBP. Ustawa „Prawo bankowe”
z 29 sierpnia 1997 r. wskazuje, że do usług bankowych zalicza się m.in. wydawanie kart płatniczych oraz wykonywanie operacji przy ich użyciu. Takie zakwalifikowanie pieniądza plastikowego przez banki zachodnie miało miejsce już 40 lat temu. Zmiana w postrzeganiu kart płatniczych, do których zaliczyć możemy m.in. karty kredytowe czy karty bankomatowe, jako produktu bankowego zastała spowodowana zmieniającymi się warunkami i potrzebami nowoczesnego rynku pieniężnego, oczekiwaniom klientów instytucji bankowych.
Karty płatnicze, zwane pieniądzem plastikowym, są zewnętrzną częścią produktu bankowego, na który składają się: rachunek bankowy, wydana do niego karta, i typ usług świadczonych przez bank na rzecz posiadacza. Podstawowe usługi, jakie można wskazać to:
• Bezgotówkowy sposób zapłaty za nabywane dobra lub usługi w punktach handlowo-usługowych
• Wypłata gotówki w bankomatach czynnych całą dobę
Ponadto banki świadczą posiadaczom plastikowego pieniądza także usługi niebankowe, jak:
• Ubezpieczenia w podróży (komunikacyjne, od następstw nieszczęśliwych wypadków jak np. inwalidztwo)
• Preferencyjna obsługa w biurach podróży
• Uprzywilejowanie w rezerwacji hoteli, biletów lotniczych
• Bezpłatna pomoc medyczna i prawna w trakcie podróży
• Pakiet usług telekomunikacyjnych np. VisaPhone
Fizycznie plastikowy pieniądz stanowi płytkę z wbudowanym paskiem magnetycznym lub układem procesorowym(chip) pozwalającym na identyfikację karty i jej posiadacza. Jest wykonana zawsze w tym samym wymiarze: wysokość 54 mm, szerokość 86 mm, grubość 0.8 mm.
Do najważniejszych elementów zaliczyć należy pasek magnetyczny bądź tzw. chip , do pozostałych należą:
- numer karty – zawiera informacje o rachunku posiadacza karty, o banku, który wydał karte i organizacji płatniczej, do której karta należy. Zasady o wyznaczeniu numeru karty zastały określone międzynarodowymi standardami ISO i są identyczne dla niemalże całego świat
- data ważności – podana jest z dokładnością co do miesiąca i jest ważna do ostatniego dnia tego miesiąca
- typ karty - jest zaznaczony na karcie
- dane posiadacza karty
- hologram – cienka folia metaliczna, na której jest naniesiony tekst lub rysunek, jest niezwykle trudny do podrobienia, stosowany jako najczęstsze zabezpieczenie karty bankowej
- wzór graficzny – jeden z mniej istotnych elementów budowy i zabezpieczenia karty, ale musi on spełniać wiele warunków(dotyczy to szczególnie tła karty)
- znak organizacji płatniczej – pozwala to na identyfikację karty w punktach handlowych. Symbol umieszczony jest w ściśle określonym miejscu
- podpis posiadacza – jedno z najważniejszych zabezpieczeń kart płatniczych, pasek jest zabezpieczony przed sfałszowaniem poprzez umieszczenie na nim elementów widocznych w promieniach ultrafioletowych
- zdjęcie posiadacza karty – dodatkowe zabezpieczenie
- zabezpieczenie widoczne w promieniach UV – najczęściej jest to symbol organizacji płatniczej, np. karta Visa – niebieski gołąb
- mikrodruk - zabezpieczenie kart bankowych. Widoczny tylko przy użyciu odpowiednich urządzeń
- inne zabezpieczenia – np. dodatkowa, niewidoczna, nie dająca się usunąć informacja czytana elektronicznie, ma na celu jednoznaczną identyfikacje karty przez urządzenie
Z końcem lat 60-tych zaczęto stosowanie w kartach specjalnego paska magnetycznego, na którym zapisywano numer karty i dane o posiadaczu i inne dane. Zabezpieczenie stanowił czterocyfrowy kod PIN (personal identification number). Kod ten jest losowo przez komputer i zapisywany na kartę (a także do systemu komputerowego i na specjalną kopertę , którą odbiera posiadacz) bez udziału jakiejkolwiek innej osoby. Ważne jest by nikt nie poznał PIN-u na etapie jego zapisywania i ustalania.
Dane zapisywane na pasku magnetycznym są mało odporne na przypadkowe rozmagnesowanie przez urządzenia wytwarzające pole magnetyczne lub mające właściwości magnetyczne. Trwałość tego paska jest ograniczona do 3 lat. Karty z paskiem magnetycznym mają wiele wad, które są przyczyną nadużyć, dlatego analizuje się ich słabe punkty i dąży do ich wyeliminowania. W latach 70-tych skonstruowano układ elektroniczny, który mógł się zmieścić w niewielkiej karcie bankowej. Układ umieszczony wewnątrz karty chipowej jest niewielkim prostokątem wykonanym z krzemu .
Dzielą się one na:
- karty pamięciowe, zawierają tylko sam układ pamięci. Cechuje je duża pojemność, ale nie mają żadnych zaawansowanych zabezpieczeń przed odczytem i zmianą stanu pamięci
- karty procesorowe, posiadają zaawansowane możliwości zabezpieczeń, wyposażone w procesor, który kontroluje odczyt i zapis danych zawartych w pamięci. Jest to karta wielofunkcyjna i może np. służyć jako karta telefoniczna
Zupełnie innowacyjnym rozwiązaniem będzie wprowadzanie pieniądza elektronicznego. Zapis tychże środków jest przechowywany na urządzeniu elektronicznym, pozostającym w posiadaniu klienta. Najprawdopodobniej będą to inteligentne karty chipowe (elektroniczne portfele, karty wstępnie ładowane). Zasilane one będą z konta bankowego użytkownika. Można będzie tego dokonać np. w wyposażonych w tym celu bankomatach. Poza tym użytkownicy takich kart będą posiadać prywatne czytniki inteligentnych kart chipowych, podpięte do komputera. Wtedy uzupełnienia takiej karty będzie można dokonać nie wychodząc z domu. Do tego celu przystosowane będą systemy bankowości elektronicznej np. Internet Banking. W takim wypadku wystarczy, że klient wejdzie na witrynę banku i wyda dyspozycję przelania odpowiedniej kwoty na kartę, znajdującą się w jego prywatnym czytniku.
Inteligentne karty chipowe będą miały trzy podstawowe zastosowania:
1. dokonywanie transakcji w internecie - zarówno nabywca jak i sprzedawca posiadają czytniki kart chipowych; nabywca zamawia na stronie sprzedawcy jakiś towar i płaci za niego swoimi pieniędzmi elektronicznymi transferując środki pieniężne ze swojej karty na kartę sprzedawcy
2. w podobny sposób będzie można dokonywać zakupów w realnym sklepie, z tym że zamiast posługiwać się kartą płatniczą, żądaną sumę uiszczać będzie się pieniędzmi elektronicznymi zgromadzonymi na karcie chipowej (korzystamy wyłącznie z czytnika sprzedawcy)
3. na szeroką skalę rozwinie się sieć automatów sprzedających; dystrybuowane przez nie towary nabywać będzie się wykorzystując posiadaną kartę chipową
| Poprzedni artykuł: | Gwarancje i poręczenia bankowe |
| Następny artykuł: | Promocja w organizacji non profit |